In 2015 is archeologisch onderzoek uitgevoerd op de huidige locatie van de Primark aan de Melkmarkt. Bij het onderzoek is een beerkelder gevonden mét inhoud behorend bij het voormalig perceel Melkmarkt 7. De kelder is in de 16-de tot en met de 18-de eeuw gebruikt als ‘riool’. Ook werd afval zoals etensresten en kapotte voorwerpen in de kelder weggegooid. Het afval kan ons iets zeggen over het leven van de toenmalige bewoners. Wat werd er door de bewoners gegeten en welke voorwerpen hadden zij bijvoorbeeld in de keuken of op tafel staan.
Vanaf het begin van de 17-de eeuw weten we uit de Zwolse archieven dat Derck van Heerde eigenaar was van het pand ‘De Drie Kaarsen’ en dat hij daar samen met zijn vrouw Anneken Bosch en hun kinderen woonde. We weten nog niet precies wat voor beroep Derck uitoefende maar wat we wel weten is dat hij burgervaandrig was bij de schutterijafdeling van de Wijk de Voorstraat. Ten tijde van Derck’s lidmaatschap heerste nog de Tachtigjarige Opstand in de Nederlanden en was het aan het burgermilitie om dat gedeelte van de stad te beschermen. Als vaandrig had hij de belangrijke taak tot het dragen van het vaandel van de schutterij. Een zogenaamd schuttersstuk uit Haarlem uit 1637, geschilderd door Frans Hals en Pieter Codde, laat een trotse vaandeldrager zien. Mogelijk liep Derck van Heerde er ook zo bij.
In de eerste helft van de 17-de eeuw komt vanuit Frankrijk, specifiek Rouen en Nevers, een type aardewerk op de markt dat nog niet in de Nederlanden vervaardigd kon worden. Met name restanten van borden, kommen en zogenaamde plooischotels worden in afvalputten uit deze periode gevonden. In het huishouden van een gegoede burger stond in die tijd voornamelijk tinnen schotels of borden van roodbakkend aardewerk op tafel. Compleet witte borden en kommen waren dan een bijzonderheid.
Tussen het afval uit de beerkelder van Derck van Heerde komen scherven van dit witte tinglazuur aardewerk voor. Het vondstmateriaal uit de beerkelder is nog niet eerder door de archeologen onderzocht en komt de komende tijd op tafel. Elke woensdagmiddag en tweede zaterdagmiddag van de maand van 13.00 tot 16.00 uur is de Erfgoedhotspot in ANNO Stadsmuseum Zwolle geopend en kan iedereen meehelpen met het onderzoek. Help jij mee om het serviesgoed van de familie Van Heerde weer zichtbaar te maken?
Dit verhaal staat ook in de Swollenaer, editie 20 maart.
Afbeeldingen
Afb.1. Wit tinglazuur aardewerk uit de beerkelder (Erfgoed gemeente Zwolle)
Afb.2. Plooischotel gevonden op ’t Eiland (Erfgoed gemeente Zwolle)
Afb.3. De magere compagnie, Frans Hals en PieterFrans Codde, 1637 (Rijksmuseum Amsterdam)