Gesina is van micha
‘May you be hopeful
Paint me with a smile’
Micha Bartelds – Hopeful
Het lijkt alsof Micha Bartelds (22) Gesina ter Borch van bovenaf bekijkt, terwijl ze in haar kamer in het huis aan de Sassenstraat in Zwolle aan het schilderen is, als je luistert naar de teksten in de song die hij voor haar maakte. Met zijn nummer Hopeful geeft hij haar verhaal een nieuw perspectief en eert hij Gesina ter Borch in het hier en nu.
‘Ik vind het vet dat ik nu iets mag doen met de verhalen van Zwolle. Ik zoek al zo lang naar zo’n krachtig onderwerp voor één van mijn liedjes. Ik schrijf altijd uit mijn eigen ervaring en iets verzinnen voelt niet oprecht. Maar nu je zo’n basisverhaal hebt waar nog zoveel in te vullen is, dan voelt verzinnen nodig.’ Micha twijfelde dan ook geen moment om mee te doen aan 24ANNO, waar het maken van nieuw werk op basis van historische Zwolse verhalen centraal staat. ‘Ik heb zin om iets te maken voor de stad waar ik van houd.’ De band die Micha heeft met zijn thuishaven is onlosmakelijk verbonden met die van initiator en creative director van het project 24ANNO: Boudewijn Koops. Micha: ‘Op mijn zestiende zagen we elkaar voor het eerst en dacht hij vast ‘wat is dit voor snotjong’, maar we hebben elkaar nooit meer losgelaten.’ Ook voor Boudewijn was de deelname van Micha een logische stap: ‘We lijken op elkaar, Micha en ik. We zijn allebei heel eigenwijs maar ook heel erg verbonden aan deze stad.’
Gesina ter Borch | ZWOLSE STRATEN | AMSTERDAMS MUSEUM
De Zwolse songwriter luistert aandachtig naar de verhalen die voor deze editie van het erfgoedproject 24ANNO zijn geselecteerd. De verhalen zijn afkomstig uit de selectie die Jasper Abels maakte voor zijn expositie Turning Pages in ANNO Stadsmuseum Zwolle. Bij elk verhaal heeft de uitbundige Micha veel vragen. Als het gaat over Gesina ter Borch, Zwolse kunstenares roept hij verbaast uit: ‘Dus dat ligt allemaal in Amsterdam? Haar hele werk enzo?’ Het oeuvre van Gesina werd in 1887 door de vereniging Rembrandt gekocht en ondergebracht in het Rijksmuseum in Amsterdam. ‘Dat is toch sick, ze heeft haar hele leven in Zwolle gewoond, dat hoort hier. Gesina is van ons!’
Micha voelt zich direct verbonden met Gesina ‘Ze zat haar hele leven in Zwolle en zag dezelfde straten elke dag. Ik ken dat, ik ben hier ook geboren en getogen.’ Micha zelf maakt voor zijn muzikale carriere nu een uitstap naar Nashville, waar hij samen met Femke Weidema, Grammy winnares, producer en songwriter, gewerkt heeft aan zijn eerste EP. Dat dit een privilege is ontgaat hem niet als hij hoort dat Gesina in haar tijd weinig kansen kreeg, ondanks haar talent. ‘Het geeft gewoon aan dat kunst oneindig is. Ze was toen al goed en nu zien we dat eindelijk in, dat gaat nooit verloren. Hoe bijzonder is het dat we nu honderden jaren later haar herkennen, dat heeft toch bijna iets spiritueels.’
MOSES TER BORCH | THE DREAMING OF A CHILD
Met Daan Donker, geschiedenis coach uit het team van 24ANNO, diept Micha het leven van Gesina verder uit. ‘Ik begrijp haar nu beter. En ik denk dat ze misschien helemaal niet ontevreden was of het niet nodig had om erkenning te krijgen als kunstenares. Niet maken voor de fame maar gewoon omdat je knettergoed bent in wat je doet, want dat is ze toch? Dat doet me denken aan Femke, een vrouw uit Drachten met een grammy op zak. Dan ben je toch een bosslady, of niet dan?’
Begin dit jaar werd het eerste gesigneerde olieverfschilderij van ‘bosslady’ Gesina ter Borch gevonden in Frankrijk. Het Rijksmuseum Amsterdam kocht het aan voor 3 miljoen. Het is een afbeelding van haar jongere boertje Moses, die stierf op zee op 22-jarige leeftijd. ‘Op het schilderij is hij afgebeeld als muzikantje, dat is toch prachtig!’ In haar werken is duidelijk te zien dat Gesina het verlies verwerkte door kunst te maken. ‘Dat raakt me, en Femke trouwens ook. Toen ze de zin: ‘When my heart stopped beating, my last thought was you’ hoorde begon ze te huilen.’ Zij is overigens niet de enige die volschoot, ook directrice van ANNO Germa Greving hield het niet helemaal droog. ‘Een liedje kan je om veel redenen raken, deze song heeft dat misschien. Ik hoop het.’
Rijksstudio: Moses – Gesina ter Borch
Micha schreef de song vanuit het perspectief van Moses, die zijn 15 jaar oudere zus toezingt. Uit bronnen weten we dat Moses het lievelingetje van de familie ter Borch was. Het verlies raakte de familie – en ook Gesina, heel diep. De liefde en aandacht die van het gevonden schilderij afstralen, werden de inspiratie voor Hopeful. Waarin Micha zijn wens voor Gesina uitspreekt:
‘I wish you no more
teardrops to water down your eyes
So Darling
Don’t you ever dare to let the night in
Cause one day they will see the wonder you’ve been’
So shine dear
Don’t let them take your light’
Micha Bartelds – Hopeful
Micha trad op met zijn ode aan Gesina tijdens het openingsfeest van Turning Pages. Zijn song over hoop, leven en omgaan met verlies liet bij het publiek een diepe indruk achter. Het nummer is ook de horen in de TV special SPUNCK van RTVOost die 8 mei 2024 uitgezonden wordt.
Op 5 mei 2024 speelt Micha van 12:30 tot 13:00 op het bevrijdingsfestival en op 20 juni 2024 presenteert hij zijn eerste EP in Hedon.