In de Hanze tentoonstelling is een bijzonder voorwerp opgenomen. Het betreft een houten meubelstuk dat tijdens archeologisch onderzoek in 2018 op de locatie van de voormalige discotheek X-Ray aan de Blijmarkt is opgegraven. Mogelijk heeft deze locatie binding gehad met het Fraterhuis dat in de Praubstraat was gelegen. De mestkuil waar het voorwerp in stukken in is aangetroffen, bevatte verder meer religieus getinte voorwerpen.
Over het algemeen worden fragmenten van meubels zelden aangetroffen bij archeologisch onderzoek. Meubels zijn voornamelijk vervaardigd van hout. U kunt zich voorstellen dat bij het afdanken van deze meubels het hout secundair gebruikt zal zijn als brandhout en dus niet bij het afval terecht komt. Toch zijn drie fragmenten van een meubelonderdeel in de mestkuil aangetroffen.
Bij het nader bestuderen van de drie fragmenten blijkt het om een standaard te gaan. Hoogstwaarschijnlijk heeft de standaard behoort bij een lessenaar waarbij de voet en de boekenstandaard ontbreekt. Het hout is in eerste instantie vervaardigd op een houtdraaibank. Het onderste segment is glad gedraaid terwijl het bovenste gedeelte op de houtdraaibank is getorst. Bij torsen wordt door gebruik te maken van een speciale techniek het hout zo met een houtdraaibeitel bewerkt dat een gedraaid effect wordt verkregen. De tussenliggende ‘knopen’ zijn met houtsnijwerk versierd.
Op basis van het type versieringen in het houtsnijwerk en vanwege de datering van de overige vondsten uit de mestkuil kan de standaard in de tweede helft van de vijftiende eeuw gedateerd worden.
Dit verhaal staat ook in de Swollenaer, editie 28 juni.
Afbeeldingen
Afb.1. Standaard van een lessenaar (Erfgoed gemeente Zwolle)
Afb.2. Detail bovenste gedeelte standaard (Erfgoed gemeente Zwolle)
Afb.3. Annunciation, onbekende maker, ca 1420 (Museu Nacional d’Art de Catalunya, Barcelona)