Deze maand staat een archiefstuk uit het depot van Collectie Overijssel in de spotlight. Het betreft een document uit 1407 waarin de (her)toetreding van Zwolle tot het Hanzeverbond wordt vermeld. Alhoewel er aanwijzingen zijn dat Zwolle al eerder verbonden was aan de Hanze wordt dit document als officiële toetreding van Zwolle tot het Hanzeverbond gezien. In 1294 erkende Zwolle de stad Lübeck als hoofdstad van de Hanze maar een ruime eeuw later werd het lidmaatschap pas officieel bevestigd. Aan de akte heeft ooit het stadszegel van Lübeck gehangen. Dat is helaas niet overgeleverd. Wel kunnen we de volgende tekst lezen:
“De raadszendeboden van de Hensesteden, in vergadering in Lubeke bijeen, verklaren, dat zij op verzoek van Bernd van Eyrte, raadsman van Swolle, de stad Swolle, die vroeger in de Hense was en gebruik maakte van de rechten van de koopman vanwege aan de Hensesteden bewezen diensten, weer opnemen in de Hense”
De man die ervoor gezorgd heeft dat Zwolle weer meedeed aan de Hanze was Berend van Yrte. Als schepen van de stad Zwolle was hij naast bestuurder tevens diplomatiek vertegenwoordiger van de stad. Uit de stadsarchieven, met name de stadsrekeningen, is bijvoorbeeld te herleiden dat Berend in 1399 de kosten voor een totaal van 27 reizen declareerde. De reis naar Lübeck in 1407 is een van verste reizen die Berend in zijn carrière als schepen heeft gemaakt.
Onder elk officieel document werd het wapen van de betreffende functionaris gehangen. Het wapen van de familie van Yrte bestaat uit drie halve sint Jacobsschelpen. Het wapen van Berend is aan een akte uit 1405 bewaard gebleven.
Wil je meer weten over Berend van Yrte en andere personages uit de Zwolse Hanze tijd? Breng dan een bezoek aan de Hanze expositie: Van ridder Zweder tot hanzekoopman in ANNO Stadsmuseum Zwolle! De Vondst van de Maand is, vanwege de kwetsbaarheid van de akte, tot 23 september 2023 te bezichtigen. Daarna wordt de akte weer veilig in het depot opgeborgen.
Dit verhaal staat ook in de Swollenaer, editie 26 juli.
Afbeeldingen
Afb.1. Akte van 9 juni 1407 (Collectie Overijssel)
Afb.2. Akte uit 1405 met wapen van Berend van Yrte (Collectie Overijssel)
Afb.3. Detail zegel Berend van Yrte (Collectie Overijssel)