De strijd tussen het verzet en de Duitse bezetter verhardde zich de laatste oorlogsmaanden, vooral na de invasie van de geallieerden in Normandië in de zomer van 1944. Op verzetsdaden volgden represailles. Een bekend voorbeeld is het wegvoeren van 600 mannen uit Putten begin oktober 1944 na een aanslag op Duitse militairen.
In het zicht van de bevrijding werden op 31 maart 1945 vijf mannen gefusilleerd aan de toen nog nauwelijks bebouwde Meppelerstraatweg: Hermanus Bosch, Wilhelmus Antonius van Dijk, Johannes Albertus Muller, Berend Jan IJzerman en Willem Sebel. De mannen kwamen niet allemaal uit Zwolle en waren opgepakt voor het plegen van verschillende verzetsdaden: van spionage tot hulp aan onderduikers en neergehaalde geallieerde vliegers.
De vijf mannen werden geëxecuteerd als vergelding voor het opblazen van een spoorbrug in de buurt van Zwolle. Hun lichamen lagen de rest van de ochtend als afschuwwekkend voorbeeld op de executieplek. Later werden ze in hun woonplaats begraven. Kort na de bevrijding van Zwolle (14 april 1945) werd dit eenvoudige houten kruis met bloemen geplaatst, en in 1963 een permanent monument. Daar worden de mannen jaarlijks herdacht op 31 maart.
Collectie Oorlog en Bevrijding, Collectie Overijssel, FD028694
Maker: Wilhelm Eelsingh
Locatie: Meppelerstraatweg
Datering: april 1945